ਪੰਜਾਬ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਰਾਜ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਮਿੱਠੀ ਬੋਲੀ, ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਹਰਿਆਵਲੀ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਧਰਤੀ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਹੀ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਤਪਸਿਆ, ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਗਵਾਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਜ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇਸ ਦੀ ਅਸਲ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੀ ਹੈ।

ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਗੂੰਜ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਸ਼ਾਮਾਂ, ਸਾਂਝੇ ਪਿਆਰ, ਰਾਗ-ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਮਿਲਣ-ਮਿਲਾਪ ਨਾਲ ਸੋਹਣੀਆਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਕਸਰ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਗਹਿਰੀ ਸਾਂਝ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਦੁੱਖ-ਸੁੱਖ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਕੱਠੇ ਖੜ੍ਹਦੇ ਹਨ। ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਰੌਣਕ ਸੱਥਾਂ, ਮੇਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀ ਖੇਤੀ-ਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਮਿਲ ਕੇ ਬੈਠਣਾ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਰਵਾਇਤੀ ਸੰਸਕਾਰ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਉਹ ਸਾਂਝੀ ਥਾਂ ਬਾਰੇ ਜਿੱਥੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ, ਸਭ ਰਲ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ, ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ, ਪੰਚਾਇਤੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਵਰਤਦੇ ਹਨ।

ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ – ਇਕੱਠ, ਸਾਂਝ ਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਝਲਕ

ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਕੇਵਲ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਆਪਸੀ ਮਿਲਾਪ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ। ਇਹ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਉਹ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠਦੇ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ, ਤੇ ਦੁੱਖ-ਸੁੱਖ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਂਝ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਮਾਜਿਕ ਮਿਲਾਪ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਆਪਸੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਚੌਪਾਲ ਇੱਕ ਖਾਸ ਥਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਨੌਜਵਾਨ ਨਵੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਖੇਡ-ਮਸਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਿੰਡ। ਦੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਥਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਸਾਂਝੀ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਘਰ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਕੰਮ ਹੋਵੇ, ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਕਟਾਈ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਮਕਾਨ ਦਾ ਨਵਾਂ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਮਿਲ ਕੇ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਪਸੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਉਹ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

ਇਹ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਅਸਲ ਰੂਹ ਵੱਸਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਧਾਰਾ ਨੂੰ ਜੀਵੰਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।

ਸੱਥ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਤੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਰੌਣਕ

ਸੱਥ, ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦਾ ਜਿਉਂਦਾ ਜਾਗਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ, ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਕੱਠ ਨਾ ਕੇਵਲ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਬੰਧ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹੀ ਥਾਂ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਖੇਤ ਦੀ ਸੁਝਾਅ ਲੈਣ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਨੌਜਵਾਨ ਨਵੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣਾ ਅਨੁਭਵ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਵੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਲੈ ਕੇ ਵੱਧਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਮੰਚ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਇਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

ਸੱਥ ਦੀ ਰੌਣਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ, ਮੇਲਿਆਂ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਲੋਹੜੀ, ਵਿਸਾਖੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਇੱਥੇ ਹੱਸਣ-ਖੇਡਣ, ਲੋਕ-ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਅਤੇ ਭੰਗੜਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਅਲੱਗ ਹੀ ਰੌਣਕ ਭਰਿਆ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਦੀ ਇਕੱਤਰਤਾ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਉਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਵਕਤ ਬੀਤਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਆਪਣੇ ਰੰਗ ਨਹੀਂ ਗੁਆਉਂਦੀ।

ਅੱਜ ਭਾਵੇਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਇਹ ਸੱਥ ਕਾਇਮ ਹੈ, ਉਥੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਆਪਸੀ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਜਿਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਥਾਂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਜੋੜਦੀ ਹੈ, ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਸੁਣਦੀ ਹੈ, ਤੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਸੱਥ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ

ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਇਕੱਠ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਪਿੰਡ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਕ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਕਿਸਾਨੀ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀ ਮਦਦ

ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸੱਥ ਇੱਕ ਐਸੀ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੀ ਫ਼ਸਲ, ਮੌਸਮ, ਖਾਦ, ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਬਹੁਤ ਵਾਰ, ਜਦ ਕਿਸੇ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਮਦਦ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਸੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰਲ਼-ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਬੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੱਖਦੀ ਹੈ।

ਹੱਥ ਕਲਾ ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗ

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਹੱਥ ਕਲਾ (ਕੜ੍ਹਾਈ, ਕੁੱਦਨ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ, ਖੇਸ ਬੁਣਾਈ) ਜਾਂ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗ (ਦੁੱਧ, ਸ਼ਹਦ, ਹੱਥੋਂ ਬਣੀ ਚੀਜ਼ਾਂ) ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸੱਥ ਉਹ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਵਪਾਰਕ ਮੌਕੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਖਰੀਦ-ਫ਼ਰੋਕਤ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਵੀਂ ਮਾਰਕੀਟ ‘ਚ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ

ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰ, ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਪਾਰਕ ਮੌਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨਵੇਂ ਕੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੀ ਸੱਥ ‘ਚ ਚਰਚਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਵਪਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਜਾਂ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਮਿਲ ਕੇ ਹੱਲ ਕੱਢਦੇ ਹਨ।

ਸਾਂਝੀ ਮਦਦ ਅਤੇ ਸੰਕਟ ਸਮੇਂ ਸਹਿਯੋਗ

ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਕੱਠ ਦੀ ਸਾਂਝ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੱਥ ਦੀ ਵਿਅਖਿਆ

ਪੰਜਾਬ ਇੱਕ ਵਿਅਪਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਮਿਸ਼ਰਨ ਵਾਲਾ ਰਾਜ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਦੀ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਹਿਚਾਣ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਸੱਥ ਵੀ ਹਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਭਿੰਨਤਾ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਮਾਲਵਾ

ਇਹ ਖੇਤਰ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਅਕਸਰ ਪਿੱਪਲ-ਬੋਹੜ ਹੇਠ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ, ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ, ਨਵੇਂ ਖੇਤੀ ਤਰੀਕੇ, ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੀਮਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵਲੋਂ ਤਜ਼ਰਬਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਦੋਆਬਾ

ਦੋਆਬੇ ਦੀ ਸੱਥ ਵਧੇਰੇ ਵਿਦਿਆ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੌਕਿਆਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਗੱਲਬਾਤ ਵਲ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਐੱਨ.ਆਰ.ਆਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਲੋਕ ਆਈਲੈਟਸ, ਸਟੱਡੀ ਵੀਜ਼ਾ, ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਿਕ ਮੌਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੋਆਬਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਸੋਚ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੇ ਹੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੱਲਬਾਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਰਾਤ ਦੀਆਂ ਗੱਲਬਾਤਾਂ, ਭੰਗੜਾ-ਗਿੱਧਾ, ਲੋਕ-ਗੀਤ ਅਤੇ ਕਵੀ-ਦਰਬਾਰ ਵੀ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਮਾਝਾ

ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਖੇਤਰ, ਜੋ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਹਿਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਅਕਸਰ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ, ਧਰਮਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਮੁਕੱਦਸ ਥਾਂ ਉਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਜੜ੍ਹੀਵਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਿਆਂ, ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ, ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੱਥਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਗਿਆਨ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਪੁਆਧ

ਪੁਆਧ ਖੇਤਰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਟਿਆਲਾ, ਰੂਪਨਗਰ, ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇਲਾਕੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲੋਕ-ਕਲਾ, ਲੋਕ-ਰੁਸਮਾਂ, ਅਤੇ ਯੁਧ-ਕਲਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਆਪਣੀਆਂ ਰੰਗ-ਰਸ ਭਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਗੱਭਰੂ-ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਯਾਰੀ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਪੁਆਧ ਦੀ ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨੀ ਮਸਲਿਆਂ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲੋਕ-ਸੰਗੀਤ, ਧਾਰਮਿਕ ਗੱਲਬਾਤ, ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕੁਝ ਪਿੰਡ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਥੇ ਸੱਥ ਦਾ ਰੂਪ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਲੋਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ, ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ, ਅਤੇ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ, ਨਵੀਆਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ, ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਮੌਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ‘ਚ ਆਧੁਨਿਕ ਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਦੀ ਸੋਚ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਧਾਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਅਲੋਪ ਹੋ ਰਹੀ ਸੱਥ ਪਰੰਪਰਾ

ਅੱਜ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਦੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ, ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਕਦੇ ਜੋ ਇਹ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਰੌਣਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਏਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ, ਉਹ ਹੁਣ ਘੱਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਰਦੇਸ਼ੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਤੇ ਕਈ ਪਰਿਵਾਰ ਕੈਨੇਡਾ ਜਾਂ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਡਿਜੀਟਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ।
ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਜੀਵਨ ਵੱਲ ਵਧਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਬਣਤਰ ਬਦਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ, ਤੇ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਰਵਾਇਤਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸਭ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ, ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੁਣ ਘੱਟ ਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਇਸਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ