Punjab’s Soul: Dramatic, Modest & Abundant

There flow five riversFertile land that yields goldEvery soil grain shares the story of brave and boldWhere the quest for the divine flourished with SufismSikhism spread new wisdomBustling cities are just one side of the storyIts soul resides in the villages that define its glory When a discussion about Punjab arises, what strikes your mind?…

Khushwant Singh: The Man Who Told It Like It Was

When you are an avid reader and think of Indian literature that grabs you tight by the collar and tells it straight, Khushwant Singh is the name that comes storming through a gust of whiskey. He was not just any ordinary writer; he positioned himself as one in a million with his bold truth-telling skills,…

ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦਾ ਦਿਨ

ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਮਈ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਜ਼ਦੂਰ ਦਿਵਸ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਪਣੇ ਖੂਨ ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਕਮਾਈ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼, ਸਮਾਜ, ਸੰਸਥਾ ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ…

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਅਟੱਲ ਰਾਇ ਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

ਬਾਬਾ ਅਟੱਲ ਰਾਇ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 1619 ਈਸਵੀ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਛੇਵੇਂ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅਤੇ ਭਾਈ ਦਇਆ ਰਾਮ ਮਰਵਾਹ ਦੀ ਧੀ ਮਾਤਾ ਮਹਾਦੇਵੀ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਬਾਬਾ ਅਟੱਲ ਜੀ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਬਾਬਾ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ (ਇੱਥੇ ਬਾਬਾ…

ਪਾਸ਼ ਤਾਂ ਸਭ ਦਾ ਹੈ

ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਪਾਸ਼ ਸਾਡਿਆਂ ਸਮਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਿਰਮੌਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਵੀ ਹੈ। ਪਾਸ਼ ਦੇ ਕਾਵਿ-ਬੋਧ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਧਾਰ ਯਥਾ-ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਦਰੋਹ ਹੈ। ਇਸੇ ਆਧਾਰ ਤੋਂ ਉਸਨੇ ਜੋ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ, ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਮਹੀਨ ਪਾਣ ਚਾੜ੍ਹ ਕੇ ਸਿਰਜਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਯਥਾਸਥਿਤੀ (ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਵਾਸਤਵਿਕਤਾ) ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਲੇਵਰ ਵਿੱਚ…

ਪਿੰਡ ਦੀ ਸੱਥ

ਪੰਜਾਬ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਰਾਜ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਮਿੱਠੀ ਬੋਲੀ, ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਹਰਿਆਵਲੀ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਧਰਤੀ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਹੀ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਤਪਸਿਆ, ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਗਵਾਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਜ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇਸ ਦੀ ਅਸਲ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੀ…

ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ਼, ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ: ਇੱਕ ਜ਼ਖਮ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਤਾਜ਼ਾ ਹੈ !!

ਅੱਜ ਵੀ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਵੱਸਦੇ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ਼ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਲੰਘਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਹਵਾ ਵਿਚ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਸੋਗ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਬਿਆਨਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਕੰਧਾਂ ਜਿਵੇਂ ਧਾਹਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀਆਂ ਹੋਣ, ਪੈਰਾਂ ਹੇਠਾਂ ਧਰਤੀ ਵੀ ਜਿਵੇਂ ਰੋਂਦੀ ਹੋਵੇ, ਇਉਂ ਜਾਪਦੈ ਜਿਵੇਂ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਲਈ ਸਮਾਂ ਰੁਕ…

ਵਿਸਾਖੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ

ਹਰਿਆਲੀ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਿਸਾਖੀ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹਰਿਆਲੀ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਰੇ-ਭਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਾਲਾ ਸੂਬਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਹੀ ਇਥੋਂ ਦੇ ਸੂਬਾ ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ…

ਪੰਜਾਬੀ ਰੰਗਮੰਚ

20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਰੰਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਨੁਸਾਰੀ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਥੱਲੇ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। 1910-11 ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਥੀਏਟਰ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਗਏ, ਇੱਕ ਆਗ਼ਾ ਹਸ਼ਰ ਦਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਮਾਸਟਰ ਰਹਿਮਤ ਅਲੀ ਦਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਸੰਗ…

सेहतमंद पंजाब

पंजाब सरकार लोगों के विकास के लिए हर संभव प्रयास कर रही है। सेहत भी ऐसा क्षेत्र है जिस पर पंजाब सरकार पूरा ध्यान दे रही है। इसी को मद्देनजर रखते हुए पंजाब सरकर ने पंजाब में 881 आम आदमी क्लिनिक खोले हैं। जिसमें लोगों को मुफ्त में उपचार तथा दवाइयां मुहैया करवाई जाती है।…